Συχνές Ερωτήσεις

Πριν από όλα, θα θέλαμε να διευκρινίσουμε ότι κρίνεται σκόπιμο να σχεδιάζετε/αναπτύσσετε ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΨΗΦΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ, δεδομένου ότι η χρήση Ψηφιακού Υλικού από εξωτερικές πηγές ενδεχομένως να δημιουργήσει μελλοντικές ελλείψεις στα Δειγματικά Σενάρια που αναπτύσσετε, εφόσον το υλικό που χρησιμοποιείτε αποτελεί σύνδεσμο προς εξωτερικές πηγές και οι πηγές άντλησης του υλικού σας πάψουν να υφίστανται για οποιαδήποτε αιτία.

Αναφορικά με το Θέμα των Πνευματικών Δικαιωμάτων και ειδικότερα στη χρήση ψηφιακού υλικού στο Διαδίκτυο, είναι αρκετά πολύπλοκο και απαιτεί εξειδικευμένη Νομική Γνώση. Στην περίπτωση που παρόλα αυτά επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε υλικό από εξωτερικές πηγές και για τη διευκόλυνση της εργασίας σας, εντοπίσαμε και καταγράψαμε σύντομο οδηγό, που νομίζουμε ότι μπορεί να σας κατατοπίσει σχετικά με το υλικό που θέλετε να χρησιμοποιήσετε στα Σενάριά σας.


ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Το σύνολο του πολυμεσικού υλικού που επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε έγκειται στις διατάξεις του Ν. 2121/1993 περί Πνευματικών Δικαιωμάτων. Ο πλέον καθολικά χρησιμοποιούμενος τύπος άδειας είναι ο “Creative Commons” (www.creativecommons.gr), ο οποίος προσφέρει αρκετές εναλλακτικές. Για παράδειγμα, η Πλατφόρμα Αίσωπος διέπεται από το είδος άδειας «Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike Greece 3.0» (συντομογραφία «Creative Commons 3.0/CC BY - NC -SA 3.0 GR»).

Για κάθε αρχείο που χρησιμοποιείτε (π.χ εικόνα, βίντεο, ήχος), πρέπει να γνωρίζετε εκ των προτέρων την άδεια χρήσης όπως έχει οριστεί από το δημιουργό, ή εάν ανήκει ήδη στο λεγόμενο «δημόσιο τομέα» (δηλαδή είναι ελεύθερο προς χρήση). Βέβαια, ακόμα και αυτά τα αρχεία που διέπονται από «ανοικτές άδειες» ενδέχεται να έχουν περιορισμούς (π.χ «αναφορά στο δημιουργό»), τους οποίους οφείλετε να τηρήσετε. Συνεπώς πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά την επιλογή σας.

Για παράδειγμα, εάν συγκεκριμένο υλικό έχει σημανθεί με την άδεια «Αναφορά (BY)- Παρόμοια Διανομή (SA)», τότε ο αδειοδόχος:
α. μπορεί να κάνει χρήση του περιεχομένου, να το διανέμει, να το διασκευάσει και να διανείμει αλλαγές,
β. δεν μπορεί να σταματήσει την πρόσβαση στο περιεχόμενο, να παραβεί τους όρους πρόσβασης που θέτει ο αδειοδότης και να υπο-αδειοδοτήσει, ενώ
γ. πρέπει να κρατάει όλα τα σημειώματα περί πνευματικής ιδιοκτησίας, να διαθέτει τα δεδομένα σε ανοιχτό μορφότυπο και να διαθέτει περαιτέρω αντίγραφα ή παράγωγα έργα με την ίδια άδεια [Τσιαβός Π. (2013) Θέματα Πνευματικής Ιδιοκτησίαs και Ανοικτές Άδειες, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα, 09.07.2013].

Επειδή ορισμένες φορές είναι αδύνατο να γνωρίζουμε το είδος της άδειας που διέπει το υλικό που εντοπίσαμε, προτείνουμε να χρησιμοποιήσετε Ιστότοπους οι οποίοι προσφέρουν αναζήτηση υλικού με ανοικτές άδειες.
Οι δικτυακοί αυτοί τόποι είναι οι ακόλουθοι:

• http://search.creativecommons.org/

Μπορείτε να πληκτρολογήσετε τον επιθυμητό όρο αναζήτησης και να επιλέξετε με κλικ από ποια κατηγορία θα λάβετε αποτελέσματα (στην ουσία ανακατευθύνεστε σε άλλη σελίδα).

• https://newsearch.creativecommons.org/

Αφού πληκτρολογήσετε τον επιθυμητό όρο αναζήτησης, επιλέγετε το είδος της άδειας, το είδος του αρχείου και υποβάλλετε το ερώτημά σας.

• http://www.google.gr/advanced_search

Αποτελεί τη σύνθετη αναζήτηση που προσφέρει η Google. Πρώτα πληκτρολογείτε τους επιθυμητούς όρους αναζήτησης στην ενότητα «Εύρεση σελίδων με...».
Στη συνέχεια, στην ενότητα «Στη συνέχεια, περιορίστε τα αποτελέσματα με βάση...» επιλέγετε το είδος της άδειας για το αρχείο που αναζητάτε στην επιλογή «δικαιώματα χρήσης» (https://support.google.com/websearch/answer/29508?p=ws_images_usagerights&hl=el&rd=1).

• http://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page

Μπορείτε να περιορίσετε την αναζήτησή σας επιλέγοντας αρχείο εικόνας ή βίντεο, και μετά να πληκτρολογήσετε τον επιθυμητό όρο αναζήτησης.


ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΙΚΟΝΩΝ

Παρακάτω ακολουθούν ορισμένοι Δικτυακοί Τόποι οι οποίοι λειτουργούν ως αποθετήρια εικόνων. Κάθε Δικτυακός Τόπος καθώς και κάθε συγκεκριμένη φωτογραφία-εικόνα διέπεται από διαφορετικού είδους πνευματικά δικαιώματα. Πρέπει να είστε προσεκτικοί κατά την επιλογή σας, αφού θα πρέπει να ακολουθήσετε τους όρους χρήσης όπως ορίζονται κάθε φορά. Μερικοί από τους Δικτυακούς αυτούς τόπους, είναι οι ακόλουθοι:

Α. https://www.flickr.com/
Πληροφορίες για τους όρους χρήσης της συγκεκριμένης ιστοσελίδας μπορείτε να βρείτε στους ακόλουθους συνδέσμους: https://www.flickr.com/help/guidelines/, http://info.yahoo.com/legal/eu/yahoo/utos/en-ie/.
Λάβετε υπόψη ότι ο δημιουργός κάθε φωτογραφίας ενδέχεται να έχει ορίσει συγκεκριμένα δικαιώματα. Μια σύνοψη των δικαιωμάτων αυτών παρέχεται στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://help.yahoo.com/kb/flickr/SLN25525.html?impressions=true

Β. http://pixabay.com/
Συχνές ερωτήσεις καθώς και πληροφορίες για τους όρους χρήσης της συγκεκριμένης ιστοσελίδας μπορείτε να βρείτε στους συνδέσμους:

• http://pixabay.com/el/service/faq/ και
• http://pixabay.com/el/service/terms/.

Λάβετε υπόψη ότι πρέπει να ακολουθήσετε τις οδηγίες (π.χ όταν περιλαμβάνονται πρόσωπα στις εικόνες κτλ).
Ενδεικτικά, αναφέρουμε άλλες πηγές οι οποίες παρέχουν «δωρεάν» φωτογραφίες προς χρήση. Βέβαια, θα πρέπει κάθε φορά να ακολουθείτε τους εκάστοτε όρους χρήσης.

Γ. http://www.freedigitalphotos.net/

• Όροι χρήσης: http://www.freedigitalphotos.net/images/terms.php
• Πολιτική απορρήτου: http://www.freedigitalphotos.net/images/privacy-policy.php

Δ. http://freerangestock.com/

• Άδεια χρήσης: http://freerangestock.com/licensing.php
• Όροι χρήσης: http://freerangestock.com/terms_of_use.php
• Συχνές ερωτήσεις: http://freerangestock.com/faqs.php

Ε. http://www.stockvault.net/

• Όροι χρήσης: http://www.stockvault.net/terms-of-use
• Συχνές ερωτήσεις: http://www.stockvault.net/faq

ΣΤ. https://openclipart.org/
Μπορείτε είτε να πληκτρολογήσετε τον επιθυμητό όρο αναζήτησης είτε να πλοηγηθείτε στις υπάρχουσες υποκατηγορίες.
Λάβετε υπόψη ότι ακόμα και τα προσφερόμενα clip-arts της Microsoft Office διέπονται από πνευματικά δικαιώματα. Κάθε κατηγορία clip-arts του Περιβάλλοντος Microsoft Office καθώς και κάθε έκδοση της Microsoft Office ενδέχεται να διέπονται από διαφορετικά δικαιώματα. Για παράδειγμα, η τρέχουσα έκδοση Microsoft Office 2013 χρησιμοποιεί clip arts μέσω διαδικτύου και ειδικότερα της 'Bing', οπότε και διέπεται από συγκεκριμένα πνευματικά δικαιώματα και όρους χρήσης όπως ορίζονται από την Bing.


ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΒΙΝΤΕΟ

Παρακάτω ακολουθούν ορισμένοι Δικτυακοί Τόποι οι οποίοι λειτουργούν ως αποθετήρια βίντεο. Κάθε Δικτυακός Τόπος καθώς και κάθε συγκεκριμένο βίντεο διέπεται από διαφορετικού είδους πνευματικά δικαιώματα. Πρέπει να είστε προσεκτικοί κατά την επιλογή σας, αφού θα πρέπει να ακολουθήσετε τους όρους χρήσης όπως ορίζονται κάθε φορά.

A. https://www.youtube.com/
Η πιο αντιπροσωπευτική πηγή για αρχεία βίντεο είναι το Youtube.
Σύμφωνα με τους όρους χρήσης της Google, όπως αναγράφονται στην ιστοσελίδα https://www.google.com/intl/el/policies/terms/, ισχύει ότι:
Όταν ανεβάζετε, υποβάλετε, αποθηκεύετε, αποστέλλετε ή λαμβάνετε περιεχόμενο στις Υπηρεσίες μας ή μέσω των Υπηρεσιών μας, δίνετε στην Google (και σε εκείνους με τους οποίους συνεργάζεται) μια παγκόσμια άδεια χρήσης, φιλοξενίας, αποθήκευσης, αναπαραγωγής, τροποποίησης, δημιουργίας παράγωγων έργων (όπως αυτά που προκύπτουν από μεταφράσεις, προσαρμογές ή άλλες αλλαγές που πραγματοποιούμε, προκειμένου το περιεχόμενό σας να λειτουργεί καλύτερα με τις Υπηρεσίες μας), επικοινωνίας, δημοσίευσης, δημόσιας εκτέλεσης, δημόσιας προβολής και διανομής του εν λόγω περιεχομένου.

Επιπλέον, η Google επίσημα δίνει την δυνατότητα το κάθε βίντεο να ενσωματωθεί σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα.
Συνεπώς, όταν ο εκπαιδευτικός ενσωματώνει ένα βίντεο Youtube, τότε δεν φαίνεται να παραβιάζεται κανένα πνευματικό δικαίωμα αφού στο βίντεο υπάρχει κάτω δεξιά υπερσύνδεσμος (με το λογότυπο του Youtube) που οδηγεί στην αντίστοιχη ιστοσελίδα του βίντεο στο Youtube όπου φαίνεται ξεκάθαρα και ο δημιουργός του.
Δηλαδή ο εκπαιδευτικός απλά κάνει χρήση του δικαιώματος για ενσωμάτωση βίντεο, την οποία δυνατότητα ο δημιουργός του βίντεο έχει αποδεχτεί αυτόματα κατά την μεταφόρτωση του βίντεο στους εξυπηρετητές της Google.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε από τον ακόλουθο σύνδεσμο https://support.google.com/youtube/topic/2778546?hl=el&ref_topic=2676339

Β. http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Videos
Αναζήτηση στην υποκατηγορία “βίντεο” μέσω Wikimedia.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε από τους ακόλουθους συνδέσμους
https://mycontent.ellak.gr/
http://creativecommons.gr/
http://creativecommons.gr/fylladio/
http://ocw-project.upatras.gr/node/1
https://www.youtube.com/yt/copyright/el/


Σε κάθε περίπτωση, προτείνουμε οι εκπαιδευτικοί να έρθουν σε επικοινωνία με τον/τους Συντονιστή/τές της ομάδας τους προκειμένου να τους κατευθύνουν/συμβουλεύσουν ειδικότερα.